Tag: Хамба лам Д.Нацагдорж

Айлчлан ирж буй “Урвуулагч” хэмээх шороон гахай жилийн босгон дээр Бусдад Туслахуй Анагаах Ухааны Манба Дацан хийдийн Тэргүүн Хамба лам, Билгүүн номч Д.Нацагдорж гуайг “Дугаарын зочин” буландаа урьж, ирж буй жилийн өнгө, сар шинийн мөн чанар хийгээд засал номоо хэрхэн хийлгэх талаар ярилцлаа. -Улирч буй нохой жилийн үр өгөөж ямар байв. Энэ жилд сургамжтай, анхаарууштай зүйл юу байсан талаар яриагаа эхлэе? -Өнгөрч байгаа шороон нохой жил сайхан жил боллоо. Монголчуудын хувьд болоод манай байгууллагын хувьд ч олон сайхан зүйлүүдийг хийж бүтээж, олон амьтны тусыг бүтээж, анагаах ухаан, шашныхаа үйлсэд тодорхой сайн үйлсүүдийг хийсэн он жил байлаа. Монголчууд маань өнгөрч байгаа жилдээ буян номоо хийж, зөв сэтгэл, явдал мөрөөр явж байсны үрээр байгаль, цаг уур дэлэгнэсэн сайхан жил болсон...

Манба Дацан МУЭСТ-ийн Эрдэм шинжилгээний албаны дарга, АУ-ы доктор Н.Сайнбуян ОХУ-ын Москва хотноо болсон “Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд Уламжлалт анагаах ухааны үүрэг оролцоо-БРИКС” сэдэвт уламжлалт анагаах ухааны олон улсын чуулга уулзалтад оролцож, “Гиперлипидемийн үе дэх Монголын Уламжлалт Анагаах Ухааны эмчилгээний үр дүнг хэл оношлогооны тусламжтайгаар үнэлэх нь” сэдэвт төслийн урьдчилсан үр дүнгээ танилцууллаа. Тус төсөл нь ШУТСан, Тайваний Шинжлэх ухаан технологийн яамны дэмжлэгтэйгээр хэрэгжүүлж буй Монгол-Тайваний хамтарсан төсөл юм. 11 сарын 20-21-ний өдрүүдэд зохион байгуулагдсан тус чуулга уулзалтыг ОХУ-ын Эдийн засгийн бодлого төлөвлөлтийн консул, Бразил, Энэтхэг, Хятад болон Өмнөд Африкийн элчин сайдын яамдын дэмжлэгтэйгээр Сеченовийн нэрэмжит Анагаах ухааны Москваг...

Билгүүн номч, Хамба лам Д.Нацагдоржийн “Очирваань бурханы номын чуулган” номоос... Биеийн орших Ёс Бие нь нарийн, бүдүүн, машид нарийн гэж гурав байна. Бүдүүн бие нь мах, арьс, яс гурваас бүтнэ. Нарийн бие нь судас, судасны дотуур гүйх хий, цус, дуслаас бүтдэг. Машид нарийн бие нь хий болон сэтгэл мөн чанар нэг болсон нарийн хий мөн. Зүүдэн дэх бие нь морь, нисэх онгоц алинд ч суулгүйгээр өөрийн санаанд дурьдсандаа хүрч чадаж байгаа тэрхүү маш нарийн хий сэтгэлийн шамдалд шүтэж гардаг. Үүнийг сэтгэлийн мөн чанарын бие хэмээдэг. Сэтгэлд ч ялгамж байдаг бүдүүн сэтгэл, нарийн сэтгэл, маш нарийн сэтгэл гэж гурав байна. Бүдүүн сэтгэл гэдэг нь таван эрхтэний тийн мэдэл мөн. Нарийн сэтгэл гэдэг нь гэрэлт гучин гурав, бадрагч дөч, чухал ологч долоо, нийт наян асар атгагч сэтгэл болно. Эдгээр б...

Билгүүн номч, Хамба лам Д.Нацагдоржийн “Очирваань бурханы номын чуулган” номоос... Тарни хэмээх үг нь мандра гэсэн санскрит үгнээс гаралтай. “Ман” хэмээх нь сэтгэл, “дра” хэмээх нь аврах гэсэн утгатай. Тиймээс тарни нь сэтгэлийг аврах, тэтгэх утгыг агуулна. Очирт хөлгөнийг бүтээх арга нь дотоод сэтгэлийг бүтээгч өөрийнхөө сэтгэлийн эгэл дорой үзэгдлүүдээс аврагдаж, Ядам тэргүүтэн бурхадыг дурьдаж сануулдаг. Бурхадын тарни бол дуун авианы нууц цогц код юм. Тарни нь үсгийн тогтоол гэсэн утгатай. Муу заяаны зовлонгоос сэтгэлийг авран тэтгэгч тул тарни хэмээсэн. Сэтгэл эглийн үзэгдэлд шунасныг аврах тул сэтгэлийг аврагч нь тарни юм. Арга билгийг хослон барилдуулж үйлдэх ямагт нь тарни юм. Тарни нь соёрхол талбих үг буюу айлтгал өргөх үгийн утгыг хадгалсан байдаг. Тоолж уншиж байгаа тарни нь...

Манба Дацан эмнэлгийн үйлчлүүлэгч, Төв аймгийн Жаргалант сумын иргэн Б.Оюунтай ярилцлаа. -Та Манба Дацан эмнэлэгт ямар шалтгаанаар хандав? -Би Төв аймгийн Жаргалант суманд амьдардаг хүн л дээ. Амаржаад сар ч болоогүй байхдаа Улаанбаатар хот орох ажил гараад явахдаа гам алдсан бололтой, дээрээс нь хэт ядаргаанд орсон учраас савны хий хөөрсөн. Сэтгэл санаа хямарч, тогтворгүй болж, янз янзын юм бодогдоод, сэтгэлзүйд өөрчлөлт орж эхэлсэн. Хаана үзүүлэхээ мэдэхгүй сандарч тэвдэж явсаар бүх шатны эмнэлэгт үзүүлсэн ч нэмэр болоогүй, сүүлдээ Шар хадны эмнэлэгт хэвтсэн. Бид савны хий хөөрөх гэж ярьдаг мөртлөө ямар шинж тэмдэг илэрдэг, яах ёстойгоо мэддэггүй юм билээ. Улаанбаатарт амьдардаг нагац эгч маань Манба Дацан эмнэлэгт үзүүлэхийг зөвлөснөөр Манба Дацан эмнэлгийн захирал, Хамба лам Д.Нацаг...

Амгалан сайхан өвөлжиж байна уу? Та бүхэндээ сайхан Монгол ёсны Сар шинийн мэндийг уламжлая. Монголын Уламжлалт анагаах ухааныг өвлөн дэлгэрүүлж яваа Манба дацан эмнэлэг, Манба Дацан эмийн үйлдвэр, Манба Дацан хийд, Оточ Манрамба Их сургуулийн анагаан тэтгэх эрдэм чадалт эмч, сувилагч, эрдэм билигт багш нарт Цаст Очирваань хайрханыхаа өврөөс чин сэтгэлийн халуун мэндийг өргөж байна. Намайг Андиа гэгээн овогт Батдоржийн Баяржавхлан гэдэг. Завхан аймгийн Шилүүстэй суманд төрсөн. Одоо Улиастай хотноо ажиллаж амьдарч байна. Ийн хүмүүний алтан заяанд хорвоогийн хосгүй тоос хөдөлгөн эрүүл саруул аж төрж байгаа минь уламжлалт анагаах ухааны ач тус, увидас чадалт эрдэмтэн эмч нарын цэлмэг сэтгэл, хайр ивээл билээ. Би 2002 онд 17 настайдаа маш хүндээр шарлаж, комын байдалтай ХӨСҮТ-д эмчлүүлсэн юм...

Английн кино найруулагч, продюсер Бенжамин Жонс, бариа засалч, эрдэмтэн, продюсер Константин Павлидис, зураглаач Жерри Васбентер нар өнгөрсөн жил Монголд хүрэлцэн ирж Манба Дацан МУЭСТ-ийн Хамба лам, Хүний гавъяат эмч Д.Нацагдоржийн тухай баримтат кино хийхээр зураг авалтаа эхлүүлсэн талаар мэдээлж байсан билээ. Тэгвэл Хамба лам Д.Нацагдоржийн тухай баримтат кино бэлэн болж, олон улсын кино наадмуудад “сойж” байгаа талаар найруулагч Бенжамин Жонс хэлсэн юм. Түүнтэй Монголд богино хугацаагаар айлчлах үеэр ярилцлаа. Дашрамд дурдахад, кино найруулагч, продюсер Бенжамин Жонс 2003 онд Британийн кино, телевизийн урлагийн академийн “Шилдэг богино хэмжээний кино” шагналыг “Candy Bar Kid” киногоороо, 2008 онд “HD FEST” наадмын “Шилдэг инээдмийн богино хэмжээний кино” шагналыг “Traffic Warden” кин...

Билгүүн номч, Хамба лам Д.Нацагдоржийн “Очирваань бурханы номын чуулган” номоос… Мажэйда хаан бээр: “Очирваань бурханы мутар дахь очрын хүч нь хир бол, хэдий хэмжээний хүнд, хөнгөн бол” хэмээн бодох агшин төдийд Очирваань бурхантүүний бодлыг болгоож мэдсэнээр Мажэйда хаанд айлдсан нь: “Миний гар дахь очир уур омогтой, дээрэнгүй, хэрцгий догшинг номотгоход хүнд, уур омог байхгүй шудрага, алагчлалгүй бүхэнд хөнгөн” хэмээжээ. Тэгээд Очирваань бурхан очроороо газар шороог адислан очрыг газарт тавихад ертөнц бүхэлдээ зургаан удаа маш ихээр долгисон чичирхийлэв. Очирваань бурхан Мажэйда хаанд: “Энэ очрыг газраас өргө” хэмээв. Мажэйда хаан хүч чадал ихтэй тул түүнийг бүхий л хүч чадлаараа өргөх гэж үзсэн боловч хялгасны төдий ч өргөж чадаагүйдээ маш их гайхаж хоёр гараа хавсран мөргөөд Бурхан ...

Манба Дацан МУЭСТ-ийн Хамба лам, Хүний гавъяат эмч Д.Нацагдоржтой ярилцлаа. -Уламжлалт анагаах ухааныг шинэ түвшинд хөгжүүлэх чиглэлд төр засгаас анхаарлаа хандуулж, олон улсын хурал чуулганыг хийлээ. Та уламжлалт анагаах ухааны салбарт манлайлан ажиллаж байгаа хүний хувьд уламжлалт анагаах ухааны өнөөгийн байдлыг хэрхэн дүгнэж байна? -Би 1975 оноос хойш Монголын уламжлалт анагаах ухааныг агуу оточ маарамбуудыг байх үеэс судалсан. Хамт олонтойгоо 30-аад жил, өөрийнхөө сурсанаас хойш гэж үзвэл 40 гаран жил уламжлалт анагаах ухааныг судалж, Монголдоо төдийгүй дэлхийд таниулж, сурсан мэдлэгээ хойч үедээ үлдээж явна. Бидний хийсэн ажил үйлс уламжлалт анагаах ухааны хөгжилд их нэмэр болсон. Одоо төр засгаас уламжлалт анагаах ухааныг хөгжүүлэх чиглэлд ярьж, хурал зөвлөгөөн хийж байгаад тала...

Манба Дацан МУЭСТ-ийн Хамба лам, Хүний гавъяат эмч, Манла бурханы хүүхдүүд нийгэмлэгийн тэргүүн Д.Нацагдорж өнөөдөр “Хүүхдийн элч”-ээр батламжлагдан, хүүхдийн эрхийг хамгаалан, тэдний ирээдүйн сайн сайхны төлөө өөрийнхөө үйл хэргээ зориулан ажиллахаа андгайллаа. 1924 онд анх удаа "Хүүхдийн эрхийн тунхаглал"-ыг Женевт баталжээ. Үүнээс 25 жилийн дараа буюу 1959 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд НҮБ-ын Ерөнхий ассамблей "Хүүхдийн эрхийн тунхаглал"-ыг баталснаар энэ өдрийг “Хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр” болгон тэмдэглэж ирсэн. Энэхүү тунхаглалыг үндэслэн 1989 онд хүүхдийн эрхийн конвенцийг баталсан бөгөөд тус конвенцид манай улс 1990 онд элссэн юм. Нийслэлийн “Хүүхдийн элч”-ийг тодруулж, батламжлах үйл ажиллагааг Нийслэлийн Хүүхэд гэр бүл хөгжлийн газраас санаачилсан бөгөөд 9 дүүргийн “Хүүх...